Ba câu chuyện của thiền sư chính là lời giải đáp về nguyên nhân gây ra những phiền não, khổ đau, tranh chấp… trong cuộc sống của con người.
Có người mang vẻ mặt mơ hồ hỏi thiền sư: “Thưa ngài, điều đáng sợ nhất trên đời này là gì?”
Thiền sư trả lời: “Con hãy nghe ta giảng mấy câu chuyện sẽ rõ.”
1. Ma lực đáng sợ của tiền vàng
Một nhà sư hoảng hốt lo sợ chạy ra từ một khu rừng sâu, vừa hay đụng phải hai người bạn thân đang đi tản bộ ở bìa rừng.
Hai người kia hỏi nhà sư: “Sao ngài lại vội vã và sợ hãi như vậy?”
Nhà sư trả lời: “Thật là đáng sợ, tôi đào được một đống vàng ở trong rừng.”
Hai người kia nghe vậy vội nói: “Ngài thật là ngốc quá! Đào được vàng là chuyện tốt như vậy mà lại nói đáng sợ, lạ quá!”
Vì vậy, bọn họ lại hỏi nhà sư: “Ngài đào được ở đâu? Xin hãy nói cho chúng tôi biết vị trí.”
Nhà sư vẫn hoảng hốt đáp: “Đó là thứ đồ vô cùng đáng sợ, hai người không sợ sao? Nó sẽ ăn thịt người đấy!”
Hai người bạn không cho là vậy, nói với nhà sư: “Chúng tôi không sợ, ngài hãy nói cho chúng tôi biết vị trí đào được chỗ vàng đó đi.”
Nhà sư nói: “Ở bên dưới cái cây ở góc rừng phía Tây.”
Hai người bạn lập tức đi đến nơi đó, quả nhiên phát hiện ra một đống vàng. Một người nói với người còn lại: “Nhà sư kia quả là ngu ngốc, vàng bạc là thứ ai cũng mong muốn có được thế mà trong mắt ông ta lại biến thành thứ ăn thịt người.”
Người kia gật đầu nói phải. Vì vậy bọn họ lại bàn cách để khuân chỗ vàng này về.
Một người lại nói: “Đem vàng về vào ban ngày không được an toàn cho lắm, hay để buổi tối đi. Tôi sẽ ở đây canh giữ, anh đi lấy chút thức ăn tới, chúng ta ở đây ăn uống nghỉ ngơi. Đợi đến khi trời tối sẽ đem vàng về.”
Người kia y lời làm theo. Người ở lại nghĩ trong đầu: “Nếu tất cả chỗ vàng này thuộc về mình thì thật tốt! Chờ hắn ta quay lại, mình sẽ dùng gậy gỗ đập chết hắn, như vậy số vàng này sẽ là của một mình mình.”
Người đi lấy thức ăn cũng suy tính: “Mình sẽ về nhà ăn no trước, sau đó bỏ thuốc độc vào phần cơm cho hắn ta. Hắn chết rồi, vàng sẽ thuộc về mình.”
Kết quả, đợi đến khi người này mang cơm quay lại cánh rừng, người kia bỗng lao ra từ phía sau dùng gậy gỗ đánh chết người này, sau đó còn nói: “Xin lỗi anh, bạn thân à, là tiền vàng ép tôi phải làm như vậy.”
Tiếp đó, anh ta ăn chỗ cơm mà người bạn của mình mang đến, cắn mấy miếng thật to là hết. Chưa được bao lâu, anh ta cảm thấy rất khó chịu, bụng dạ nóng như lửa đốt, khi đó mới biết mình bị trúng độc rồi.
Trước khi chết, người này còn nghĩ: “Lời nhà sư kia nói quả là đúng!”
Bài học suy ngẫm:
Câu chuyện của thiền sư trên đây thật sự linh ứng với câu nói của người xưa: “Nhân vị tài tử, điểu vị thực vọng” tức người chết vì tiền tài, chim chết vì miếng ăn. Tham niệm chính là thứ gây ra mọi tai họa, dục vọng sẽ biến bạn bè thân thiết nhất trở thành kẻ địch.
Không rời được dục vọng thì cả đời phiền não. Lòng tham của con người không có biên giới, sẽ không bao giờ biết thỏa mãn. Đây chính là điều đau khổ lớn nhất của con người.
2. Người nông dân mua đất
Có một người nông dân muốn mua một miếng đất, ông ta nghe nói ở địa phương đang có người muốn bán đất, thế là quyết định tới đó hỏi thăm xem sao.
Người cùng làng nói với người nông dân: “Chỉ cần trả một trăm lượng bạc, cho ông thời gian một ngày tính từ khi mặt trời mọc đến khi mặt trời khuất núi, nếu trong khoảng thời gian ấy, bước chân của ông có thể đi được một vòng tròn rộng bao nhiêu quanh khu đất này thì đất của ông sẽ có diện tích ngần ấy. Nhưng nếu không thể quay về điểm bắt đầu, thì ông sẽ không được một tấc đất nào cả.”
Người nông dân kia nghĩ trong đầu, “Mình ngày nào cũng vất vả làm lụng, đi qua không biết bao nhiêu con đường, giờ chẳng lẽ không thể đi được một vòng tròn đất thật lớn hay sao? Vụ làm ăn như này quả thật quá lời rồi!”
Vì thế, ông ta đồng ý giao kèo với người bán đất.
Khi mặt trời vừa lấp ló ở chân trời, người nông dân lập tức bước những bước thật lớn đi về phía trước. Đến buổi trưa, bước chân của ông ta vẫn chưa dừng lại một phút nào, vẫn cứ băng băng bước đi.
Người ông dân thầm nghĩ: “Chỉ cần chịu được vất vả của ngày hôm nay là sẽ có được một mảnh đất thật lớn.”
Thế là ông ta lại đi thật xa về trước. Cho đến khi thấy mặt trời sắp xuống núi thì mới cuống quít bước quay lại.
Nếu như ông ta quay về không kịp thì đừng hòng lấy được một tấc đất nào. Vì vậy, ông ta quyết định đi đường tắt cho nhanh.
Tuy nhiên, chẳng mấy chốc mà mặt trời đã lặn khuất bóng, ông vội vàng cắm đầu cắm cổ chạy. Khi chỉ còn cách điểm bắt đầu có 2 bước chân nữa thôi, ông ta đã cạn kiệt sức lực, ngã luôn ở chỗ đó.
Và thế là, tiền thì đã nộp nhưng đất thì chẳng có miếng nào.
Bài học suy ngẫm:
Ham muốn của con người giống như một cái hố miệng rộng, dù có cố thế nào cũng không thể nào nhảy qua. Bởi vì lòng tham là vô đáy, cho nên không bao giờ có thể thỏa mãn.
Câu chuyện của thiền sư về lòng tham của người nông dân nhắc nhở ta rằng những người tham lam, luôn mong muốn giàu có, tìm mọi cách để được hưởng thụ cuộc sống vật chất đầy đủ nhưng lại không chịu trả giá, không chịu cố gắng bằng chính sức lực của mình thì cuối cùng cũng sẽ bị lòng tham làm mê mờ và nhận lấy kết cục không hề tốt đẹp.
3. Đức Phật và yêu ma
Vùng nọ có một vị họa sĩ vô cùng nổi danh. Một ngày kia, anh ta muốn vẽ về Đức Phật và yêu ma, nhưng khi chuẩn bị bắt tay vào vẽ lại không tìm được hình tượng nguyên mẫu của họ.
Dù anh ta đã thử hình dung nhiều lần nhưng không làm sao vẽ ra được dáng vẻ ưng ý của Đức Phật và yêu ma. Càng lúc, anh ta càng sốt ruột.
Một lần vô tình, anh ta phát hiện ra một người có khí chất rất phi phàm, thế là khắc sâu ấn tượng về người đó.
Người họa sĩ quyết định đi tìm người này, hứa hẹn sẽ trả cho người này phần tiền hậu hĩnh, với điều kiện là chỉ cần người đó làm người mẫu cho họa sĩ vẽ.
Về sau, tác phẩm của họa sĩ sau khi hoàn thành đã gây chấn động mạnh khắp vùng.
Họa sĩ nói: “Đó là bức tranh mà tôi hài lòng nhất trong số các tác phẩm đã vẽ, bởi vì người mẫu quả thực khiến cho người xem đều cho rằng anh ta là Đức Phật tái sinh. Khí chất thanh tịnh, vô thường trên người anh ta khiến bất cứ ai trông thấy cũng phải cảm động.”
Cuối cùng, họa sĩ thật sự đã trả cho người làm mẫu một khoản tiền lớn, thực hiện đúng lời hứa đã đặt ra. Cũng nhờ bức tranh này mà từ đó mọi người không còn gọi anh ta là họa sĩ nữa, mà gọi với biệt danh “họa thánh”.
Qua một thời gian, người họa sĩ lại chuẩn bị vẽ bức tranh về yêu ma. Đây lại là một vấn đề khó khăn nữa, biết đi đâu tìm nguyên mẫu ma quỷ chứ?
Họa sĩ dò hỏi rất nhiều nơi, tìm rất nhiều người có dáng hình hung ác, nhưng chưa một lần nào thấy hài lòng.
Cho đến khi, anh ta tìm được người mình cần ở trong một phòng giam. Họa sĩ rất vui mừng, bởi vì trên thực tế tìm người giống ma quỷ thật sự vô cùng khó.
Ngay khi đối mặt với tên phạm nhân, phạm nhân đột nhiên khóc lóc thất thanh trước mặt họa sĩ. Họa sĩ rất lấy làm lạ, liền hỏi tên phạm nhân nguyên do vì sao lại khóc.
Phạm nhân trả lời: “Tại sao lần trước khi anh vẽ Phật tới tìm tôi, giờ vẽ yêu ma cũng tìm tôi!”
Họa sĩ giật mình, nhìn kỹ lại tên phạm nhân và nói: “Sao lại thế được? Người mà tôi tìm để vẽ Phật có khí chất phi phàm, còn anh thì rõ ràng mang hình dáng đặc trưng của ma quỷ, làm sao có thể là cùng một người? Chuyện này thật quá kỳ lạ, không thể tin được.”
Phạm nhân buồn bã đáp: “Chính anh biến tôi từ Phật thành ma quỷ.”
Họa sĩ nói: “Anh nói gì thế, tôi đâu có làm gì anh.”
Phạm nhân lại nói: “Sau khi nhận được khoản tiền lớn từ anh, tôi bắt đầu ăn chơi xả láng, tiêu pha thỏa thích. Sau khi xài hết, tôi vốn đã quen cuộc sống phung phí như vậy rồi, làm sao có thể chịu được cảnh nghèo túng. Lòng không chấp nhận được sự thật nên tôi đã đi cướp tiền, trộm đồ của người khác, chỉ cần có tiền, chuyện xấu xa nào tôi cũng làm. Kết quả chính là ngày hôm nay.”
Họa sĩ nghe xong câu trả lời của phạm nhân, ngẩn người ra hồi lâu. Anh ta nhận ra rằng, khi đối mặt với dục vọng của bản thân, nhân tính của con người thay đổi quá nhanh.
Bài học suy ngẫm:
Con người, một khi đã sinh ra ham muốn vật chất sẽ rất dễ lầm đường lạc lối. Khi đã rơi vào trong hố sâu đó rồi, rất khó để có thể thoát được ra ngoài. Cho nên làm người không thể có lòng tham không đáy.
Giảng xong ba câu chuyện này, thiền sư liền nhắm mắt không nói gì nữa.
Còn người kia thì cũng đã nhận ra được đáp án mình muốn biết qua 3 câu chuyện của thiền sư:
Hóa ra điều đáng sợ nhất trên đời này chính là dục vọng tham lam của con người. Lòng tham càng nhiều, lại càng khó thỏa mãn. Mà đã không thấy thỏa mãn, sẽ càng không vui vẻ, phiền não cũng sinh ra từ đó.
Lòng tham của con người giống như loài rắn độc
Đã là con người, ai ai cũng có sẵn lòng tham trong người. Lòng tham ấy được ví như một con rắn độc, luôn sẵn sàng tấn công bất cứ ai đến gần, một khi đã bị rắn cắn cũng thật sự gay go.
Con người ta cứ mải miết chạy theo bon chen với đời, kiếm tiền, danh vọng, ham muốn vật chất, tình cảm… chỉ cốt để tận tưởng dục lạc mà không bao giờ biết điểm dừng. Khi ấy sẽ sinh ra lòng tham, khiến bản thân khổ tâm, không hài lòng với những gì mình đang có. Buông bỏ 10 điều phiền não này, chắc chắn bạn sẽ thấy yêu đời hơn
Lòng tham của con người là vô độ, vô hạn giống như cái túi không có đáy, mà đã không có đáy thì dù đựng bao nhiêu vàng bạc đá quý cũng không thể nào đầy được.
Cũng giống như con thiêu thân lao mình vào ánh đèn mà không biết rằng việc đó nguy hiểm biết nhường nào và nó cũng sẽ chết ngay khi đến gần bóng đèn.
Con người không thấy được sự nguy hiểm của lòng tham dục nên càng tham càng khổ nhiều.
Mà một khi quá tham lam sẽ trở nên mù quáng, sẵn sàng từ bỏ những thứ mình đang có để mong được sở hữu những thứ quý giá hơn. Đôi khi đó là những ước mong xa vời, phải trả một cái giá thật đắt mới được toại nguyện.
Khi đã trả giá, cũng là lúc con người ta mới hiểu ra rằng, những thứ quý giá ấy luôn ở ngay bên cạnh mình chứ chẳng cần đi tìm ở đâu xa xôi.
Lam Lam